Στις 26 έως και 29 Ιανουαρίου 1821 (άλλοι γράφουν μέχρι τις 30.1.1821) πραγματοποιήθηκε στο Αίγιο (τότε ονομαζόταν Βοστίτσα) μία μυστική σύσκεψη των Επισκόπων και των Προκρίτων της Πελοποννήσου που ήσαν μυημένοι στη Φιλική Εταιρεία. Η σύσκεψη έγινε στο σπίτι του Ανδρέα Λόντου και ως δικαιολογία προς τους Τούρκους δόθηκε η εξήγηση ότι θα συζητήσουν για τις κτηματικές διαφορές μεταξύ δύο Μονών της περιοχής.

Στη Συνέλευση της Βοστίτσας, όπως έχει μείνει στην ιστορική μνήμη, παρέστησαν οι Ιεράρχες: Παλαιών Πατρών Γερμανός, Κερνίκης Προκόπιος, Χριστιανουπόλεως Γερμανός και ο Πρωτοσύγκελλος του Χριστιανουπόλεως Αρχιμ. Αμβρόσιος Φραντζής. Ο Παλαιών Πατρών και ο Αμβρόσιος Φραντζής κατέγραψαν τα κυριώτερα σημεία και έτσι μαθαίνουμε τι συζητήθηκε. Επίσης μετείχαν οι Πρόκριτοι: Ανδρέας Ζαϊμης, Ασημάκης Φωτήλας, Πανάγος Δεληγιάννης, Γιάννης Παπαδόπουλος ή Μουρτογιάννης, Σωτήριος Θεοχαρόπουλος, Ανδρέας Λόντος, Δημήτριος Μελετόπουλος, Σωτήριος Ιωάννου κ.ά.

Ο Αρχιμ. Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας) εμφανίσθηκε ενθουσιώδης υπέρ του ξεσηκωμού και μίλησε ως εκπρόσωπος του Αρχηγού της Φιλικής Εταιρείας Αλεξάνδρου Υψηλάντη. Ο Π. Πατρών Γερμανός και άλλοι συμμετέχοντες ήσαν επιφυλακτικοί θεωρώντας ανέτοιμους τους Έλληνες. Άλλωστε δεν λησμονούσαν τη μεγάλη σφαγή στην Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά (1769). Δεν διαφώνησαν για την ανάγκη να ελευθερωθεί ο Ελληνισμός, αλλά για το αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της επιτυχίας. Τελικά αποφάσισαν να αποστείλουν επιστολές περί του πρακτέου στον Μητροπολίτη πρώην Άρτης και μετέπειτα Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιο, που έμενε τότε στην Πίζα της Ιταλίας, και στον Ιωάννη Καποδίστρια, στη Ρωσία.

Πάντως όρισαν τρεις πιθανές ημερομηνίες για την έναρξη της Επαναστάσεως: Ή στις 25 Μαρτίου (του Ευαγγελισμού) ή στις 23 Απριλίου (του Αγίου Γεωργίου) ή στις 21 Μαϊου (των Αγίων Αυτοκρατόρων και Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης). Και οι τρεις ημερομηνίες καταδεικνύουν τη στενή σύνδεση Ορθοδοξίας και Ελευθερίας, την οποία είχαν στο μυαλό τους και στην ψυχή τους.

Πριν φύγουν από το Αίγιο όλοι οι συμμετέχοντες, κληρικοί και λαϊκοί, κατέθεσαν τη χρηματική συνεισφορά τους σε κοινό ταμείο για την επιτυχία του Αγώνος.

Πηγές:

  1. Γερμανού, Μητροπολίτου Παλαιών Πατρών, Απομνημονεύματα, έκδοση εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Αθήνα 2020, σελ. 32-37.
  2. Αμβροσίου Φραντζή, Επιτομή της Ιστορίας της Αναγεννηθείσης Ελλάδος, Έκδοση Εταιρείας Πελποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1976, Τόμος Α΄, σελίδες 90-105.