Ελεύθερος Τύπος, 3 Οκτωβρίου 2020

Τόσο ο Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας του ’21 όσο και τα Επαναστατικά Συντάγματα έχουν πανανθρώπινη και διαχρονική αξία, διότι εκφράζουν τις καταστατικές αρχές οποιασδήποτε δημοκρατικής και ελεύθερης Πολιτείας».

Αυτό επισημαίνει στον «Ελεύθερο Τύπο» ο γραμματέας της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος της Εκκλησίας της Ελλάδος -η οποία έχει αναλάβει το συντονισμό των εκδηλώσεων για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση- Aρχιμ. Βαρθολομαίος Αντωνίου- Τριανταφυλλίδης.

Ο κ. Βαρθολομαίος, που είναι και προϊστάμενος του Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος του Κοττάκη, στην Πλάκα, μιλά για τις 261 επετειακές εκδηλώσεις (όπως τα αποκαλυπτήρια Μνημείου, η υποδοχή του «Αξιον Εστί») που προετοιμάζει η Εκκλησία.

Πατέρα Βαρθολομαίε, το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότεροι φορείς δραστηριοποιούνται για την επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, μεταξύ αυτών και η Εκκλησία της Ελλάδος. Ποιος είναι ο δικός της σχεδιασμός και ο τελικός της στόχος;

Είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία της Ελλάδος, ήδη από το 2012, προετοιμάζει τις εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Εθνεγερσία! Από το 2012, πραγματοποιεί κατ’ έτος Διεθνή Επιστημονικά Συνέδρια για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του ‘21. Από την 1η Ιανουαρίου του 2021, οι 10 Τόμοι των Πρακτικών των Συνεδρίων αυτών θα είναι στη διάθεση όλων των ενδιαφερομένων. Παράλληλα, η Εκκλησία της Ελλάδος, τόσο μέσα από τις εκδόσεις της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος όσο και της Αποστολικής Διακονίας, προσφέρει εξαιρετικής ποιότητας βιβλία, για μικρούς και μεγάλους, με κορυφαίο αυτό της παιδικής τριλογίας διαδραστικών βιβλίων, όπου «Ο Ομηρος ταξιδεύει στην Ιστορία» του Ελληνισμού, διανύοντας μία πορεία τεσσάρων χιλιάδων χρόνων. 

Μας περιγράψατε μερικές ήδη συντελεσμένες δράσεις. Ποιος είναι ο χαρακτήρας των δράσεων που έπονται και ποιες θα ξεχωρίζατε εσείς ως πιο εμβληματικές για τον εθνικό μας εορτασμό;

Ο μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος εξήγγειλε 261 συνοδικές και περιφερειακές ανά Ιερές Μητροπόλεις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Πρόκειται για λατρευτικές, πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και επιστημονικές εκδηλώσεις, που θα λάβουν χώρα σε όλη την επικράτεια της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ολες οι δράσεις των Ιερών Μητροπόλεων έχουν μια ιδιαίτερη σημειολογία: Συμμετέχει όλο το πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας σ’ αυτές. Υπ’ αυτή την έννοια, για να χρησιμοποιήσω τον όρο που θέσατε, όλες οι εκδηλώσεις είναι «εμβληματικές», με έντονο χαρακτήρα τοπικής αλλά και εθνικής αυτοσυνειδησίας και θα αποτελέσουν σημαντικό γεγονός πολύπλευρης ωφέλειας. Παρά ταύτα, θα μπορούσα να πω ότι, όπως βλέπετε και στο Πρόγραμμα των Εκδηλώσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, η «Εθνοσυνέλευση των Νέων», τα αποκαλυπτήρια Μνημείου προσφερομένου υπό της Εκκλησίας στο Εθνος, η υποδοχή του «Αξιον Εστί», η κεντρική συναυλία στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο με χορωδίες νέων και εφήβων, μουσικά σύνολα και χορευτικά συγκροτήματα όλων των Ιερών Μητροπόλεων, η έκθεση στο Βυζαντινό Μουσείο και το Πανελλήνιο Συνέδριο Κατηχητών αποτελούν σταθμούς στον ετήσιο προγραμματισμό μας.

Αναφερθήκατε στον όρο «εθνική αυτοσυνειδησία». Για κάποιον που δεν είναι Ελληνας, αλλά ζει στην Ελλάδα ή και αλλού στον κόσμο, ποιο πιστεύετε ότι είναι το μήνυμα του 1821;

Οι επαναστατημένοι Ελληνες, σε αντίθεση με άλλους λαούς, δεν αγωνίστηκαν ενάντια στην Εκκλησία τους, αλλά πολέμησαν ως Εκκλησία, «για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία». Η Γαλλική Επανάσταση ήταν ταξική. Η Αμερικανική Επανάσταση δημιούργησε έθνος. Η Ελληνική δεν ήταν ταξική Επανάσταση, διότι σ’ αυτήν συμμετείχαν τόσο οι προύχοντες όσο ο Κλήρος και ο λαός. Η Ελληνική Επανάσταση δεν δημιούργησε έθνος, διότι το Επαναστατημένο Γένος ήταν φορέας εθνικής ταυτότητος, που είχε δημιουργηθεί από την εποχή των ομηρικών επών. Ηταν, επομένως, Επανάσταση ενός αρχαίου έθνους απέναντι σε πρόσκαιρους κατακτητές. Τα Επαναστατικά Συντάγματα έρχονται σε απευθείας διάλογο με τα Συντάγματα της Αμερικανικής και της Γαλλικής Επανάστασης, όχι στο πλαίσιο ενός, ούτε καν κριτικού, μιμητισμού, αλλά στο πλαίσιο ενός αντιδανείου. Οι συντάκτες των πρώτων Ελληνικών Συνταγμάτων είδαν, δηλαδή, στο φυσικοδικαιικό υπόβαθρο των καταστατικών κειμένων της Αμερικανικής Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας και της Γαλλικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη τη σύγχρονη έκφραση των θεμελιωδών αρχών της Ελληνικής Πολιτείας, έτσι όπως διαμορφώθηκαν από τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τους Στωικούς και συνεχίστηκαν στους βυζαντινούς χρόνους. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, τόσο ο Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας του ’21 όσο και τα Επαναστατικά Συντάγματα έχουν πανανθρώπινη και διαχρονική αξία, διότι εκφράζουν τις καταστατικές αρχές οποιασδήποτε δημοκρατικής και ελεύθερης Πολιτείας.

Ξέρετε ότι πολλές φορές η Εκκλησία μας χαρακτηρίζεται ως υπερβολικά «κλειστή», ότι δεν ανοίγεται δηλαδή στον έξω, σύγχρονο κόσμο. Υπάρχει κάποιος τρόπος ώστε ο απλός άνθρωπος και ιδιαίτερα οι νέοι να πληροφορηθούν τις δράσεις αυτές της Εκκλησίας;

Η Επιτροπή μας έχει δημιουργήσει μία ιστοσελίδα και λογαριασμούς σε όλα τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως Facebook (www.facebook.com/ekklisia1821), Instagram (www.instagram.com/ekklisia1821/) και Τwitter (www.twitter.com/ekklisia1821), καθώς και το YouTube (https://www.youtube.com/channel/UCweNUaACLXVGRhmHjzRf98g/about), προκειμένου να ενημερώνονται τακτικά, από όπου κι αν βρίσκονται, όσοι το επιθυμούν. Το αναλυτικό πρόγραμμα των 261 επετειακών εκδηλώσεων βρίσκεται ήδη ανηρτημένο στην ιστοσελίδα μας www.ekklisia1821.gr. Είναι βέβαιο ότι σε αυτό θα ενσωματώνονται και νέες δράσεις που πιθανόν να προκύψουν από συνεργασίες των Ιερών Μητροπόλεων με άλλους τοπικούς φορείς.

Τι είναι τελικά το 2021; Είναι απλώς μια αφορμή για γιορτές ή μήπως είναι κάτι περισσότερο;

Πιστεύω ότι την ακριβή ερμηνεία της σπουδαιότητας του επετειακού αυτού έτους απέδωσε στο λόγο του ο μακαριότατος, την περασμένη Πέμπτη, 1η Οκτωβρίου. Είπε χαρακτηριστικά ότι το 2021 είναι «ο εορτασμός της ενότητάς μας. Είναι ο εορτασμός της αυτοσυνειδησίας μας. Είναι ο εορτασμός του αναλογισμού της ταυτότητάς μας. Είναι ο εορτασμός της Ελλάδος μας, όλων των Ελλήνων και των φιλελλήνων».

Σχετικό link εδώ.